Dit wordt een lang verhaal en heeft niets met mijn werk te maken. Dit verhaal is persoonlijk en gaat mij letterlijk aan mijn hart. Ik plaats het op mijn eigen blog omdat ik het nergens ander kwijt kan, maar het wel een verhaal is waar veel mensen mogelijk baat bij kunnen hebben.
Samengevat: sinds ik koffie drink, heb ik regelmatig hartkloppingen (tachycardie). Ik had een ablatie nodig (medische ingreep), maar ben in plaats daarvan gestopt met koffie. Nu blijven de hartkloppingen weg. Ligt daar een verband?
Mijn verhaal
Mijn hartkloppingen begonnen toen ik tiener was. Bij het trampolinespringen op school, sprong ook mijn hartritme plotseling x2 omhoog. Ik voelde mij duizelig worden, ben in de kleedkamer gaan zitten en ging héél langzaam ademen om mijn uit mijn lijf bonzende hart rustig te krijgen. Na een paar minuten stopte mijn hart (vaarwel wereld) om na een hele lange seconde weer in het oude ritme door te gaan. Doodeng.
De huisarts zij: ‘komt vaker voor, maak je geen zorgen, niet dodelijk’. Fijn, maar geen oplossing en de aanvallen bleven komen. Om de hartkloppingen te voorkomen, heb ik jarenlang niet of nauwelijks gesport. Want inspanning lokt een aanval uit. Soms ook hele kleine bewegingen, zoals iets van de grond oprapen, of bij een stoplicht wegfietsen.
In de jaren erna heb ik nog honderden aanvallen gehad. Soms om de paar dagen, soms om de paar weken. Het enige dat ik kon doen was direct rust zoeken, zitten en extreem langzaam ademen. Soms ging ik bijna knock-out. Dat was ook wel spannend voor degene om mij heen, het lijkt een beetje alsof je een hartinfarct hebt.
In het ziekenhuis is mijn hart onderzocht maar in rust is niets te zien. Pas toen ik een jaar of 40 was, konden er een cardiogram worden gemaakt tijdens een aanval van hartkloppingen. Ik mocht direct met de ambulance naar de hartbewaking. De cardioloog bevestigde: tachycardie, oftewel een hartritme storing. Ik meen dat het ook wel ‘boezemfibrilleren’ heet. Wat dat precies is, kan een arts beter uitleggen. Online is er veel over te lezen.
De pilletjes die ik kreeg om een aanval van hartkloppingen op te heffen, werkte totaal niet. Mijn eigen methode (zitten, langzaam ademen) wel. Overigens zijn er nog wat andere methoden om zo’n aanval af te wenden. Zoals je hand tegen je mond houden, zodat je druk op je longen maakt. En ademen in een papieren zakje. Dat zie je nog wel eens bij hyperventilatie en in oude films.
De cardioloog bood aan om een ‘ablatie’ uit te voeren. Dat is een medische ingreep waarbij een heel trosje kabeltjes en instrumentjes bij een ader in je lies naar binnen gaat. En door die ader naar je hart. Daar branden ze dan een paar zenuwen door. Die ingreep werkt wel, maar niet altijd. Soms doet de operatie helemaal niets. Of komt de tachycardie terug en moet de ablatie opnieuw. Daarbij is er een klein risico dat er tijdens de operatie een hartstilstand ontstaat. Daar kan dan direct op worden ingegrepen dus dat loopt wel weer goed af. Maar toch, best eng.
Ik had flink wat te overwegen. De ablatie of mijn hartproblemen voor lief nemen.
Toen kreeg ik een ingeving. Zou het kunnen dat koffie de oorzaak is van mijn tachycardie? De stimulerende werking van koffie is wel bekend, hou ik er hypergevoelig voor kunnen zijn? Of ligt het aan de combinatie van mijn lage bloeddruk, stress en koffie? Zowel de huisarts als de cardioloog meende dat dat niet mogelijk was, tenzij je 30 kopen koffie per dag drinkt. Ik dronk meestal drie koppen per dag, soms iets meer. Maar niets uitzonderlijks.
Er is maar één manier om koffie uit te sluiten als oorzaak: minderen met koffie. Ik ging terug naar één kop koffie per dag. En wonder boven wonder: geen aanvallen meer! Jarenlang. Na een tijdje durfde ik zelfs op dansles te gaan. Dat was voorheen een risico maar zonder koffie kan dat zonder problemen.
Ik heb ook de proef op de som genomen door vervolgens twee koffie op een dag te drinken. En dan was direct dat onrustige gevoel in mijn lijf en mijn hart weer terug. Dat je voelt dat je hart weer op het randje van racen staat. Twee keer kreeg ik ook daadwerkelijk hartkloppingen, en heftig ook. Terug naar één kop koffie per dag: rust in mijn lijf, en geen aanvallen.
Onderzoek
Ik heb online gezocht naar wetenschappelijk onderzoek naar koffie en tachycardie. Wat ik vond waren oude onderzoeken die aantoonde dat koffie wel iets met het hart doet, maar niets ernstigs. Onderzoeken die specifiek het verband tussen boezemfibrilleren en koffiegebruik zoeken, heb ik niet gevonden.
Ik ben geen wetenschapper, geen arts en ook geen onderzoeker. Ik ben een leek voor wie hartritmestoornis, tachycardie en boezemfibrilleren hetzelfde is.
Toch vind ik mijn ervaring wel opmerkelijk. Het verband is in mijn geval eigenlijk niet te missen. Zou het kunnen dat koffie de oorzaak is van tachycardie bij meer mensen? Als dat klopt dan zouden bepaalde tachycardie patiënten op een hele makkelijke manier kunnen worden geholpen. Al is het maar en kleine groep binnen de grote groep hartpatiënten, ze kunnen worden verlost van hun probleem.
Ik hoop dat het onderzocht wordt. Het gaat er bij mij niet in dat ik de enige persoon op aarde ben die hypergevoelig is voor koffie. Er moeten er meer zijn.
Sceptisch
Om even lekker paranoia te gaan: wie is er gebaat bij zo’n onderzoek? Wetenschappelijk onderzoek kost geld. Dat geld moet ergens vandaan komen. Stoppen met koffie kost niets, je kan er geen behandeling of medicijn voor verkopen. Dus heeft de farmaceutische industrie geen baat bij een duur onderzoek, er is niets te verdienen. Sterker nog, er is een mogelijkheid dat ze minder pillen en behandelingen gaan verkopen.
Ook zal de koffiehandel niet blij zijn met negatief medisch nieuws over hun product. Ik zie het al in de krant: ‘onderzoek toont aan: koffie is slecht voor je hart’. Voer voor food-influencers en gezondheidsgoeroes. Daar komt natuurlijk direct een tegenreactie op. En ook wel terecht, want voor het overgrote deel van de koffiedrinkers zal koffie helemaal geen probleem zijn. Maar ‘nuance’ is nou niet echt een woord van nu.
Paranoia? Ik weet het niet. Ik zie wel rede tot scepsis. Als kind dacht ik altijd dat de zorg er was om mensen te helpen. Maar dan wordt je ouder en merk je toch dat geld een hele grote rol speelt.
Waarschuwing
Dan nu een waarschuwing, eigenlijk tegen mijzelf. Beste mede-tachycardie patiënten, wees voorzichtig. Dit is mijn ervaring en het is goed mogelijk dat stoppen met koffie niet werkt voor jou. Of zelfs gevaarlijk is. Als je wilt onderzoeken of minderen of stoppen met koffie gunstig is voor jou, doe dit dan in samenspraak met je cardioloog of huisarts.
En als je een akkoord krijgt, bouw dan langzaam af. Mocht je hypergevoelig zijn voor koffie, dan is in één klap stoppen een rotschop voor je hart. Rustig afbouwen, onder begeleiding. Luister naar je lichaam en wees verstandig. Dit artikel is geen wonder-verhaal en ook geen advies, ik schrijf dit artikel omdat ik denk dat hier onderzoek naar moet worden gedaan.
Mijn ervaring met stoppen met koffie
Ik ben eerst gaan minderen naar één kop koffie per dag. Dat was voldoende om mijn hartproblemen op te lossen. Pas jaren later ben ik helemaal gestopt met koffie. Toen raakte het echt uit mijn systeem en voelde ik de druk ook afnemen. Tegenwoordig drink is af en toe een koffie omdat ik dat lekker vind. Maar nooit meer dan één per dag.
Was het moeilijk? Een beetje. Het moeilijkst is om je gewoonten om te gooien. Koffie hoort bij rust en ontspanning. En het is zo gezellig. Het is ook een persoonlijkheidsdingetje, je bent ‘een koffieliefhebber’. Daar mee breken is lastig, daar moet je even een stap nemen. Maar echt moeilijk is het niet.
Lichamelijk valt het ook best wel mee. Ontwenningsverschijnselen zijn licht en zeer kortdurend. Wat iets langer duurt, is de verandering in de stoelgang. Maar na een week of twee-drie is dat ook weer helemaal normaal. En dan heb je overal rust in je lijf. Die rust is het sterkst bij volledig stoppen. Bij minderen blijf je toch een bepaald niveau aan spanning aanhouden.
Stoppen met roken vond ik lichamelijk veel moeilijker. Je voelt dan echt die hunkering, de verslaving. Met koffie is dat er ook wel een beetje, maar lang niet zo erg. Er is ook een prima alternatief: thee.
Thee, theïne en cafeïne
En dat brengt mij op een interessant punt: in thee zit theïne. En theïne is precies hetzelfde stofje als cafeïne in koffie, het heeft alleen een andere naam omdat het in thee zit. De hoeveelheid theïne in een kop zwarte thee is best groot: ongeveer de helft van een kop koffie. En ik drink tegenwoordig veel meer thee. Dus, je zou zeggen, waarom gaat van theïne mijn hart dan niet ook in de overdrive? En dat is een hele goede vraag. Ik kan alleen maar speculeren. Wellicht is het niet de cafeïne, maar een ander bestanddeel van koffie waar mijn hart van op hol slaat. Niacine? Kalium? Interessant.
En nu?
Ik schrijf dit verhaal omdat ik het vermoeden heb er meer mensen met tachycardie zijn, die baat hebben bij minderen of stoppen met koffie. Daarbij ben ik ook op zoek naar mensen die mijn ervaring delen. Als blijkt dat er meer mensen zijn met deze ervaring, dan is dat een basis voor onderzoek. Is er een verband tussen tachycardie en koffie?
Mijn vermoeden is dat dat verband er wel is, alleen dat de groep te klein is om op te vallen bij statistisch onderzoek. Stel dat 5% van alle 80.000 boezemfibrilleren patiënten in Nederland gebaat is bij stoppen met koffie, dan kan je niet die hele groep het advies geven om te stoppen. Dan werkt het niet voor 95%. Maar alsnog is die 5% een groep van 4000 mensen die er wel baat bij hebben. En wellicht liggen die cijfers veel hoger. We weten het niet.
Maar ik wil het wel weten. Daarom, heb je tachycardie / boezemfibrilleren en ervaring met minderen of stoppen met koffie, laat het mij weten. Met een reactie hieronder of stuur mij een email. Je kan ook iemand anders met een hartritmestoornis wijzen op dit blogje. Wellicht kunnen we er wat mee in beweging zetten.
Of vind je het klinklare onzin? Dat is ook interessant. Ben ik toch uniek!
Koffie caffeine boezemfibrilleren hartritmestoornis tachycardie onderzoek research ablatie